روز جمعه در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره) اتفاقی بیسابقه رخ داد که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران سیاسی یک واقعه مهم و با اهمیت به حساب میآید.
به گزارش فرارو، در این مراسم که به مناسبت بیست و یکمین سالگرد ارتحال حضرت امام در مرقد مطهر بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران برگزار شد، پس از سخنرانی رئیس جمهور، سید حسن خمینی نوه امام راحل سخنرانی خود را آغاز کرد، اما با سر دادن مکرر شعار از سوی تعدادی از حاضران این سخنرانی نیمه کاره ماند.
این اتفاق باعث شد که واکنش فعالین سیاسی اعم از اصولگرا و یا اصلاحطلب را برانگیزد. اصولگرایان حامی دولت این اقدام را هشداری برای نوه امام(ره) تلقی کردند.
این در حالی است که به نظر میرسد اصولگرایان منتقد دولت از این اقدام رضایتی نداشتند. علی مطهری فرزند شهید مطهری روز گذشته طی یادداشتی به این مسئله واکنش شدیدی نشان داد.
مطهری آن را یک حادثه تلخ دانست و ادعا کرد که این اقدام از مدتی پیش برنامه ریزیشده بود. مطهری نوشت: «حادثه ممانعت از سخنرانی حجت الاسلام سید حسن خمینی یک حادثه از پیش طراحی شده بود که شخص رئیس جمهور در آن نقش اساسی داشت و می توان گفت از سنخ مناظره انتخاباتی ایشان بود که زمینه فتنه را فراهم کرد.» (متن یادداشت علی مطهری را در اینجا بخوانید)
این در حالی بود که رسانههای حامی دولت از همان ابتدا "ممانعت از سخنرانی سید حسن خمینی" را اقدامی خود جوش معرفی کردند.
با گذشت دو روز از آن واقعه همچنان بازار تحلیلها و واکنشها داغ است و به نظر میرسد این شرایط ادامه خواهد داشت.
اما امروز یادداشت نویسان دو روزنامه اصلاحطلب و اصولگرا دو برداشت کاملا متفاوت را از "قطع سخنرانی سید حسن خمینی" ارائه کردند.
عباس عبدی سرمقاله نویس روزنامه شرق و حسین شریعتمداری یادداشت نویس روزنامه کیهان هر یک از منظر خود مسئله را واکاوی نمودند.
1- عبدی در یادداشت خود با عنوان "در هر دو صورت بد است" در ابتدا به بیان این مطلب پرداخت که سید حسن خمینی شخصیت سیاسی مستقلی دارد و نباید تصور کرد که آنچه دارد ناشی از انتصاب خانوادگی است.
وی در ادامه نوشت: «متاسفانه در جامعهای مثل جامعه ما که موقعیت افراد به واسطه انتساب به این و آن تعیین میشود، ترو و خشک با یکدیگر میسوزند و شایستگانی که پایگاه اصلی آنان اکتسابی است و نه انتسابی قربانی این تصور میشوند و شاید در این میان آقای حسن خمینی مهمترین مصداق این قاعده باشد.»
عبدی با ایجاد تمایز بین پایگاه اکتسابی و انتسابی، سید حسن خمینی ادامه داد: «آنچه روز جمعه رخ داد بیش از آنکه تعرضی به پایگاه اکتسابی وی باشد، هجوم به پایگاه انتسابی سیدحسن آقا بود، و تصور میکنم واکنش ایشان هم به گونهای بود که میان حسن آقای خمینی به عنوان یک فرد با حسن آقا خمینی به عنوان نوه امام و بزرگ این خانواده تفکیک لازم را قائل شده بود.»
این تحلیلگر سیاسی اصلاحطلب در ادامه به بررسی دو تحلیل در رابطه با واقعه روز جمعه پرداخت؛ وی بیان کرد که این موضوع از دوحالت خارج نیست یا برنامه ریزیشده است و یا برنامهریزی نشده است، نوشت: «اگر حالت اول صادق باشد عملی به غایت غیر اخلاقی و خلاف بدیهیات یک رفتار عاقلانه سیاسی صورت گرفته است.»
به باور عبدی اگر حالت دوم صحیح باشد نشان از ضعف برگزارکنندگان مراسم دارد؛ وی نوشت: «در این حالت برگزار کنندگان جلسه به این مهمی که از مدتها پیش برنامهریزی شده بود و مقامات کشور در آن حضور داشتهاند نظارت و کنترل موثری نداشتهاند و این نتیجه نیز بسیار بد و خطرناک است.»
این روزنامه نگار اصلاحطلب ادامه داد: «ممکن است در آینده عدم نظارت و کنترل این افراد به حوزههای خطرناکتری هم برسد. در هر دو صورت این اتفاق زنگ خطری بود که به صدا در آمد. اثرات این برخورد بیش از هر موقع دیگری در داخل نیروهای معتقد به حکومت شکاف ایجاد خواهدکرد.»
عبدی در پایان، با بیان این مطلب که آنان که از جار و جنجال میان سخنان سید حسن خمینی راضی به نظر میآمدند درکی عالمانه و تاریخی از سیاست ندارند، نوشت: «آنها نمیدانند دنیا دو روز است، یک روز له تو ویک روز علیه تو روزگار چندانی نمیگذار که تصویر خندهها با گریههای متناظرش در یک فیلم و در یک صفحه نشان داده خواهد شد. فاعتبروا یا اولیالالباب.»
2- اما از طرف دیگر مشهورترین روزنامهنگار اصولگرا دیدگاه دیگری را مطرح کرد حسین شریعتمداری در یادداشت خود با عنوان " از كه بريدي و با كه پيوستي؟!» برخلاف عباس عبدی شخصیت سید حسن خمینی را منحصر به نوه امام(ره) بودن وی دانست.
شریعتمداری در جای جای یادداشت خود سید حسن خمینی را "نوه امام(ره)" خطاب کرد. وی نوشت: «اعتراض يكپارچه، خودجوش و پرخروش تودههاي ميليوني حاضر در مراسم به جناب آقاي سيدحسن خميني، نوه حضرت امام(ره) به اندازهاي فراگير بود كه نوه حضرت امام(ره) را نه فقط از ادامه سخن بازداشت بلكه فرصتي براي سخنان ايشان باقي نگذاشت و آقاي سيدحسن خميني را ناچار به قطع سخن و ترك تريبون كرد.»
حسین شریعتمداری اعتراض به سید حسن خمینی را "خود جوش"، "مردمی"، "میلیونی" و "هشدار دهنده" توصیف کرد و احترام به حسن خمینی را به واسطه نوه امام بودن ایشان دانست.
مدیر مسئول کیهان نوشت: «به يقين نوه حضرت امام(ره) انتظار ندارد مردم اين مرز و بوم كه به قول امام راحل(ره) از مردم حجاز در زمان رسول خدا(ص) و از مردم كوفه در دوران حضرت امير عليه السلام برترند، همه اين بي حرمتيهاي ايشان به اسلام و انقلاب و امام را شاهد باشند و باز هم آقاي سيدحسن خميني را نوه معنوي حضرت امام(ره) بدانند!»
شریعتمداری ادامه داد: «احترام نوه امام به خاطر رابطه نسبي ايشان با وجود مبارك حضرت امام است، بنابراين، بسيار بديهي است كه وقتي نوه حضرت امام را در مقابل آن حضرت و همراه و همگام با دشمنان او مي بينند، هرگز حضرت امام(ره) را فداي نوه ايشان نميكنند.»
شریعتمداری رابطه نسبی با امام را عامل احترام نمیداند و معتقد است: «نگارنده به مردم حق مي دهد، رابطه نسبي با حضرت امام(ره) را در صورتي قابل احترام و تجليل بدانند كه با رابطه و پيوند معنوي نيز همراه باشد.»
مدیر مسئول کیهان در بخش دیگری از یادداشتش تاکید کرد که معترضین به سید حسن خمینی، "اقلیتی اندک و تحریک شده نبودند" بلکه تمامي شواهد و اسناد غيرقابل ترديد از اعتراض سراسري، ميليوني و يكپارچه مردم در آن روز حكايت مي كند.